[ถอดความจากเพจ ISOTUTOR]
ISOTuter ในตอนที่ 19 ข้อกำหนดที่ ข้อกำหนดที่ 8.4.1 การควบคุมการจัดการ ผลิตภัณฑ์และบริการ จากภายนอก ทั่วไป
ข้อกำหนดที่ 8.4.2 ประเภทและขอบเขตของการควบคุม
ข้อกำหนดที่ 8.4.3 ข้อมูลข่าวสารสำหรับลูกค้า จากภายนอก
เราจะพูดถึงข้อกำหนดที่ 8.4 มาตรฐาน iso 9001 version 2015 นะครับ การควบคุมการ จัดหาผลิตภัณฑ์ และบริการจากภายนอก นะครับ ซึ่งในข้อกำหนดนี้ มีการเปลี่ยนชื่อ จากข้อกำหนด 7.4.1 เดิม ของ ISO9001:2008 แต่เดิมก็คือ เป็นชื่อง่ายๆ ก็คือ การจัดซื้อนะครับ แต่มีการเปลี่ยนชื่อเรียกเป็น การควบคุมการจัดหาผลิตภัณฑ์และบริการจากภายนอก แต่ความหมายก็คือ การจัดซื้อจัดจ้าง ตามความหมายเดิมนั่นเอง นะครับ ซึ่งองค์กรต้องมั่นใจว่า กระบวนการ จัดหาผลิตภัณฑ์และบริการ จากภายนอกนะครับ มีความสอดคล้อง กับข้อกำหนดต่างๆ นะครับ ซึ่งจะต้องมี การควบคุม การจัดหาบริการ และผลิตภัณฑ์จากภายนอกในรูปแบบต่างๆ นะครับ อย่างเช่น องค์กรทั่วไปนะครับ มีการจัด ซื้อชิ้นส่วนผลิตภัณฑ์ซื้ อวัตถุดิบจากผู้ขาย เพื่อที่จะมาประกอบกับ ชิ้นส่วนอื่นๆ เพื่อที่จะเป็นผลิตภัณฑ์ ส่งมอบให้กับลูกค้าขององค์กร
หรืออาจจะเป็นการ จัดจ้าง หรือจัดซื้อ เพื่อส่งมอบโดยตรงให้กับลูกค้า หรือบางทีอาจจะ ผลิตภัณฑ์หรือบริการตรงนั้นไม่ได้เข้ามาที่องค์กรเองก็เลยก็ได้ อย่างเช่นมีการจัดซื้อนะครับ อะไรสักอย่างนึง แล้วก็ส่งมอบที่ไซด์งานของลูกค้าโดยตรง รวมถึงกรณีที่ อาจจะมีการอาจจะมีการ ให้เอาท์ซอส เข้ามาให้บริการอะไรแบบนี้
เช่นไปติดตั้งที่ไซด์งานของลูกค้านะครับ ในทุกรูปแบบการจัดซื้อและบริการอะไร ตรงนี้เนี่ยนะ จะต้องถูก ควบคลุมอยู่ภายใต้ ข้อกำหนด 8.4 นี้ นะครับ ที่พูดไปก็คือ บททั่วไป เป็นข้อกำหนดที่ 8.4.1 นะครับ แล้วก็จะต้องมีการประยุกต์ใช้เกณฑ์เป็นสำหรับการประเมินคัดเลือก เฝ้าติดตามสมรรถนะ และก็ประเมินซ้ำ ซึ่งผู้ขาย และก็ ผู้รับจ้าง ซึ่งจริงๆ ตรงนี้เนี่ย มันก็เป็น สิ่งที่เป็นข้อกำหนดเดิม ที่พูดถึงไว้ในข้อกำหนดที่ 7.4.1 มาตรฐานตัวเดิมนั่นเอง นั่นก็คือมันจะมีอยู่ 2 อย่างก็คือ 1. การคัดเลือก จะใช้ทั้งผู้ขาย ผู้รับจ้างรายใหม่ที่องค์กรไม่เคยมีการจัดซื้อ หรือจัดจ้างมาก่อน นะครับ ซึ่งองค์การจะต้องมีการกำหนด เกณฑ์ขึ้นมาว่า จะมีการคัดเลือกยังไง จะพิจารณาอะไร บ้าง อย่างเช่น สมมติว่า เป็นผู้ผลิตวัตถุดิบ เป็นผู้ขายวัตถุดิบ เราต้องมีการประเมินอะไรบ้าง ในการคัดเลือก เข้ามา อาจจะต้องดูตั้งแต่ เรื่องของ ข้อมูลของผู้ขาย ความน่าเชื่อถือต่างๆ ต้องให้ส่งเอกสารอะไร เข้ามา ให้พิจารณาบ้าง หรืออาจจะเป็นเอกสาร ที่แสดงตัวตนของธุรกิจ หนังสือรับรองใบทะเบียนพาณิชย์ หรือ อาจจะมีการดูในเรื่องของตัวอย่างผลิตภัณฑ์ รวมถึงเสนอราคา เครดิต หรือต่างๆ ข้อมูลพวกนี้ โดยองค์กรทั่วไป จะใช้ในการคัดเลือก ว่าจะทำการซื้อ กับผู้ขาย รายนี้หรือเปล่า หรือจะมีการจัดจ้างจากผู้รับจ้างภายนอก อย่างนี้หรือเปล่า
ตรงนี้ก็คือ เราต้องมีเกณฑ์ ในการคัดเลือก นะครับ ซึ่งเกณฑ์ ก็จะมีการระบุไว้ บันทึกในเรื่องของการประเมินผล ของการคัดเลือกนะ จากนั้น ก็จะมีการคัดเข้ามา ให้อยู่ ในทะเบียน ผู้ขายขององค์กร นี่คือสิ่งที่องค์กรทั่วไป ได้มีการถือปฏิบัติ อาจจะมีการจัดทำเป็นบัญชีรายชื่อ ผู้ขาย ผู้รับจ้างที่ไม่ผ่านการรับรอง องค์กรทั่วไปจะเรียกว่า Approve vender list จะเรียกชื่ออื่น อย่าง ASL จะเรียกชื่ออะไรก็ได้ แล้วแต่ เป็นสิ่งที่ระบุว่า ผู้ขายหรือผู้รับจ้าง ที่อยู่ ตรงนี้ ได้มีการถูกคัดเลือกและประเมินมาเรียบร้อยแล้ว
และก็มีสถานะที่เรา จะมีการจัดซื้อหรือจัดจ้าง จากผู้ขายหรือผู้รับจ้างรายนี้ ทีนี้ เมื่อผ่านการคัดเลือกเข้ามา แล้ว องค์กร ก็จะต้องมีการจัดซื้อ จัดจ้างจาก ผู้ขายที่อยู่ในลิสต์ตรงนี้ และต้องมีการประเมินซ้ำ นะครับ เป็นระยะๆ ซึ่งตรงนี้เนี่ย องค์กร ก็จะต้องมีเกณฑ์ ในการประเมิน สมรรถนะ อย่างเช่นดูว่า การส่งมอบที่ผ่านมา นะครับ เขาสมรรถนะเป็นยังไง เช่นในเรื่อง ของคุณภาพ คุณภาพของผลิตภัณฑ์ที่ส่งมอบให้แก่องค์กร คุณภาพของการบริการ ที่ได้ส่งมอบให้กับองค์กรเป็นยังไงบ้างนะครับ รวมถึง อาจจะดูในเรื่องของสมรรถนะ ความตรงต่อเวลา ในการส่งมอบ นะครับ ตรงนี้เป็นยังไง บ้างอาจจะ มีเกณฑ์ มีการให้คะแนนตรงนี้อะไรยังไง นะครับ
แล้วองค์กร จะต้องเก็บ เขาเรียกเก็บบันทึก เก็บข้อมูลเอกสารตรงนี้ไว้ เพื่อเป็นหลักฐาน ของการประเมินผล ของการประเมินสมรรถนะของผู้ขาย และก็ผู้รับจ้างขององค์กร ซึ่งตรงนี้เนี่ย ข้อกำหนดระบุไว้ ว่าต้องมีการจัดเก็บ ข้อมูลเอกสาร นะครับ ซึ่งก็ตั้งแต่การคัดเลือก การคัดเลือกรับการประเมินซึ่งจริงๆ แล้ว ขั้นตอนของการคัดเลือกและการประเมิน ซึ่งจริงๆ แล้วมันมีหลายวิธีการ บางองค์กรอาจจะมีการใช้การไป audit ผู้ขาย ผู้รับจ้าง หรืออาจจะมีการให้ประเมินตัวเอง หรือว่า (ภาษาอังกฤษ) อะไรประมาณนั้น นะครับ
เพราะฉะนั้นจริงๆ แล้ว iso 9001 ก็ไม่ได้ระบุ ชัดเจนตายตัว ว่าจะต้องใช้ เกณฑ์ตรงนี้ วิธีในการในการคัดเลือก และประเมินแบบไหน นะครับ แต่ตรงนี้ก็ต้องมีความเหมาะสมนะครับ
เข้า 8.4.2 ประเภทรวมถึงระดับของการควบคุมการดำเนินงานจากภายนอก
องค์กรจะต้องมั่นใจว่า สิ่งที่เราได้ซื้อหรือจ้างจากภายนอกตรงนั้นนะครับ มันจะไม่ส่งผล กระทบในเชิงลบ ต่อสิ่งที่องค์กร ได้ส่งมอบผลิตภัณฑ์ให้กับลูกค้า ถึงแม้ว่าเรา จะไม่ได้ทำเอง แต่มีการจัดซื้อ หรือจัดจ้าง จัดซื้อวัตถุดิบ จัดซื้อผลิตภัณฑ์เข้ามา ให้เป็นส่วนหนึ่งที่เราจะ ส่งมอบสินค้าให้กับองค์กร หรือมีการจัดจ้างผู้รับเหมา ผู้รับจ้าง เข้าไปดำเนินการ ให้กับลูกค้าตรงนี้เนี่ย เราจะต้องรับผิดชอบ
มีการควบคุม ผู้ขายหรือผู้จัดหาจากภายนอก เพื่อให้มั่นใจว่า ยังไงก็ตามแล้วเนี่ย นะครับ ในที่สุดแล้วเนี่ยสิ่งที่เราส่งมอบ ให้กับลูกค้า ก็ยังคงสอดคล้องกับ ข้อกำหนดของลูกค้านะครับ ซึ่งตรงนี้เนี่ยจะต้องมีการควบคุม ผู้ขายผู้รับจ้างต่างๆ และจะต้องมีการกำหนด ว่าจะต้องมีควบคุมยังไง มีการควบคุมยังไงบ้าง อย่างเช่น ผู้ขาย ผลิตภัณฑ์อาจจะมีการกำหนด ในเรื่องของการทวนสอบ การตรวจสอบผลิตภัณฑ์วัตถุดิบเมื่อรับเข้ามา เราจะมีเกณฑ์ในการตรวจสอบตรงนี้ยังไง ทั้งที่มีเป็นตรวจสอบจาก หน่วยงานตรวจสอบคุณภาพหรือ qc หรืออาจจะมีการตรวจรับ เข้ากับหน่วยงานอื่น อย่างเช่น store มีการตรวจรับวัตถุดิบ นะครับ ก่อนที่จะเอาเข้าคลังสินค้า เราจะมีเกณฑ์ตรวจสอบตรงนี้ยังไง ในกรณีของผู้รับจ้างเนี่ย เราจะต้อง มีการควบคุมตรงนี้ยังไง ควบคุมสมรรถนะต่างๆ เนี่ย เพื่อให้ มั่นใจว่า จะไม่ส่งผลกระทบในด้านลบต่อ ลูกค้า ต่อผู้ที่เราจะต้องให้บริการ หรือส่งมอบผลิตภัณฑ์นะครับ ซึ่งตรงนี้เนี่ยเราจะต้องมีการกำหนดมาตรการในการควบคุมนะครับ
8.4.3 ข้อมูลข่าวสารสำหรับผู้ให้บริการภายนอก
ในข้อกำหนดนี้คือจะระบุว่า เราจะต้องมีการสื่อสาร ข้อมูลไรบ้าง กับผู้ขาย หรือผู้รับจ้างภายนอก ที่แน่ๆ ก็คือ สิ่งที่เราจะซื้อ หรือจ้าง ข้อมูลตรงนี้ ซึ่งโดยทั่วไป อาจจะมีการระบุไว้ใน ในใบสั่งซื้อ ใบ purchase order หรืออาจจะเป็นใบ จัดจ้างนะครับ ตรงนี้ ข้อมูลจะต้อง ข้อกำหนดจะต้องระบุไว้อย่างเพียงพอ นะครับ เราต้องการที่จะซื้อหรือจ้างอะไร ซึ่งตรงนี้จะต้องระบุไว้อย่างชัดเจนเพียงพอ ที่ผู้ขายจะต้องเข้าใจนะครับ
นอกจากนั้นนะครับ เรายังต้องมีการระบุ มีการระบุว่า เราจะมีการ ควบคุม เฝ้าติดตามสมรรถนะ ต่างๆ ของผู้ขายอย่างไรบ้าง นะครับ จริงๆ แล้วในส่วนนี้ ข้อกำหนดเดิมของ iso 9001 2008 ข้อ 7.4.2 นะครับ ก็ไม่ได้ระบุอย่างชัดเจนสักเท่าไหร่ ในเรื่องของข้อมูลที่จะต้องสื่สารให้กับลูกค้า นะครับ
โดยคอนเซปแล้ว ก็คือว่า ผู้ขายเขาจะต้องถูกควบคุมยังไงบ้าง อย่างเช่นสมมุติว่า นะครับ เรามีการประเมินเขา ทุกๆ 3 เดือน หรือ 6 เดือน เกณฑ์ในการประเมินเป็นอย่างไร แล้วจะมีการทวนสอบผลิตภัณฑ์หรือบริการเข้ายังไง ผลิตภัณฑ์ที่เขาส่งมอบมาให้กับองค์กรเนี่ยนะครับ เขาจะถูกตรวจสอบตรวจสอบ ทวนสอบยังไงบ้าง ข้อมูลตรงนี้เนี่ยนะครับ ให้เรามีการสื่อสาร กับผู้ขายด้วย นะครับ เราจะต้องมีการ อนุมัติผลิตภัณฑ์ อะไรต่างๆ เขายังไง
ทวนสอบเขายังไง รวมถึงปฏิสัมพันธ์ที่เขา จะต้องมีต่อองค์กรนะครับ เขาจะต้องส่งมอบ เอกสารอะไรให้บ้าง อย่างเช่น ยกตัวอย่าง เวลาเขาจะต้อง ส่งวัตถุดิบ องค์กรอาจจะต้อง มีการ ร้องขอ ให้เขาส่งใบ รับรอง หรือที่เรามักจะเรียกกันว่า ซีโอเอ ให้กับองค์กรด้วย อันนี้คือสิ่งที่เขาจะต้องมีปฏิสัมพันธ์ รวมถึงส่งข้อมูลหรือจะต้อง อะไรต่างๆ ให้กับองค์กร ซึ่งตรงนี้เนี่ย เราจะต้องมีการสื่อสารข้อมูล ให้เขาทราบ เขาจะต้องมี เขาจะต้องทำอะไรบ้าง เขาจะต้องถูกประเมิน อะไรยังไงบ้าง นะครับ รวมถึงข้อมูลในการจัดซื้อจัดจ้างโดยทั่วไป ที่เรา ซื้ออะไร เราจะต้องระบุ ไว้อย่างชัดเจนนะครับ ในข้อกำหนดของการสั่งซื้อ